Ticari faaliyet gösteren firmaların satışa sunacağı mallar stok olarak kabul edilir. Aynı şekilde kendi faaliyetleri sırasında kullanılacak veya imalat yapılan ürünün bileşeni olarak kullanılacak mallar da stok olarak değerlendirilir.
Stok Muhasebe Kodları ürünlerin tek düzen muhasebe sistemine entegre edilebilmesi için gerekli olan hesap kodlarının tanımlandığı bölümdür. Bu bölüm sayesinde stoklar ile muhasebe kodları arasında bir bağlantı kurulabilmektedir. Bu işleme Stok Ürün - Muhasebe entegrasyonu denir.
Stok giriş ve çıkış işlemlerinde otomatik muhasebe fişlerinin oluşturulabilmesi için öncelikle bu işlemlerin muhasebe fişlerinde hangi hesaplarla gerçekleşeceğinin belirlenmesi gerektiğinden burada bu tanım
ları yapmak ve stok kartlarında da muhasebe kodlarından gerekli olan seçimi yapmak gerekmektedir.
Stok takibi; ticaretle uğraşan firmaların ellerindeki ürünlerin durumunun periyodik olarak denetlenmesidir. Firmalar, stok takibi sonunda satışa sundukları ya da üretimde kullandıkları ürünlerin ne kadar kaldığını görebilecek ve buna göre yeni sipariş kararı verecektir.
Ülkedeki maliyetlerin sürekli değişmesi ve yeni ürün fiyatlarının güvensiz bir şekilde dalgalanması, stok takibini zorunlu kılmaktadır. Stok takibi işlemlerini düzenli bir şekilde yapan firmalar, doğru zamanda doğru ürünü alma yeteneğine sahip olacaktır. Bu durum firmanın daha fazla kar etmesini sağlayacaktır.
Stok yapmak, yeterli bütçeye sahip birçok firmada görülen bir uygulamadır. Yeterli sermaye birikimine sahip olan ve stoğu karşılayacak depoya sahip tüm firmalarda stok yapmak ticari bir gereklilik olarak görülür. Stoklar nasıl tutulur demeden önce stoğun faydasını bilmek gerekir. Stok yapmanın firmalar için önemi şöyledir:
Stok takibi yapmak için birçok yöntem bulunmaktadır. Günlük sayım yapmak ve deftere kaydetmek gibi klasik yöntemler artık geride kalmıştır. Gelişmiş bir ticari ağa sahip olan firmalar için, gelişmiş yöntemlere ihtiyaç vardır.
Stok takibi yapmak için Excell programı ya da ön muhasebe programı kullanımı da oldukça fazladır. Excel programının inceliklerini bilen çalışanlar, etkili bir stok takibi yapabilmektedir. Stok takip Excel ile yapılacaksa geniş bir zamana ihtiyaç vardır ve bu husus çalışanların performansını düşürür.
Ön muhasebe programlarında bulunan stok takibi eklentileri, Excel’e göre daha etkilidir ve çokça kullanılmaktadır. Stok takibi yapmak için ön muhasebe programları yeterli gibi görünse de, sadece stok denetimi için tasarlanmış yazılımların kullanılması firmaların etkili bir stok anlayışına sahip olmasını sağlayacaktır. Global anlamda faaliyet gösteren birçok firma, stok takibi için bağımsız stok takip programları kullanmaktadır.
Stok takip programı; firmaların ellerindeki envanterlerin kolay bir şekilde izlenebilmesi imkanını veren özel bir yazılımdır. Günümüzdeki rekabet stratejileri arasında eldeki değerlerin olumlu şekilde değerlendirilmesi bulunmaktadır. Çünkü takip yapılmaması nedeniyle bazı ürünler kullanılamaz hale gelmektedir.
Stok takip programı olmayan işletmeler bunun zararını kısa süre içerisinde görecektir. Örneğin, hammadde fiyat artışlarını gören bir işletme sahibi elindeki stok durumu ve ürünlerin kullanılabilirlik durumlarını inceleyerek karar verir. Stok durumunu bilmeyen işletmeci bazen ürünsüz kalır bazen de gereğinden fazla ürüne yatırım yapmış olur. Stok takip programı ücretsiz olabilir. Ancak güncelleme, yeni işe uyarlama, sorun oluştuğunda danışma gibi özellikler ücretli programları ön plana çıkarmaktadır.
Stok takip programı kullanan firmalar, bunun meyvelerini kısa süre içerisinde almaya başlar. Stok yönetimini profesyonel bir şekilde yapan firmaların sağladığı avantajlar şöyle sıralanabilir: